Innovatie in dakrenovatie (publicatie in Renda magazine)

16 januari 2024

Een groen, duurzaam en circulair dak dat én op bijna alle hellende daken past én in één dag gemonteerd kan worden, bestaat dat? Ja. Het bleek technisch behoorlijk ingewikkeld om te maken, maar het lukte. ROEF past op vrijwel iedere corporatiewoning met een hellend dak en realiseert duurzame energieopwekking, meer biodiversiteit, minder CO2-uitstoot en meer CO2-opslag. Na 10 jaar is het dak zelfs regeneratief. Het levert dan in natuurherstel meer op dan de productie ervan aan CO2 uitstoot heeft gekost.

Dit artikel verscheen eerder in Renda magazine.

Dit voorjaar kregen de eerste 5 woningen een ROEF-dak, dit najaar volgen er nog eens 25 en voor volgend jaar is al inheems groen geplant voor 500 daken. ROEF werd bedacht bij Knaapen. Het multidisciplinaire onderhouds- en renovatiebedrijf werkt uitsluitend voor woningcorporaties en weet als geen ander hoe ingrijpend het voor bewoners is als hun huis wordt aangepakt terwijl ze er wonen.

Vanaf 2017 startte Knaapen met vraaggestuurd renoveren, waarbij de bewoner zelf het onderhoud aanvraagt en samen met de uitvoerende partijen afstemt wanneer dit plaatsvindt, en al snel volgden innovaties om een keuken en toilet in één dag te vervangen en een badkamer in drie dagen. Dat zette Technisch manager Rob Pittens aan het denken: Hoe zou het zijn om ook het dak vraaggestuurd te kunnen vervangen? Hij maakte een wensenlijst waar zo’n nieuw te ontwikkelen dak wat hem betreft aan moest voldoen.

In 1 dag een nieuw, natuurinclusief dak

En nu is er dus ROEF, uitgewerkt in nauwe samenwerking met diverse partners en inspelend op de uitdagingen voor woningcorporaties om woningen en wijken te verduurzamen én natuurinclusief en klimaatbestendig te maken. Het dak is volledig circulair, heeft zonnepanelen en groen, insectenhotels en nestkasten voor vogels. Het groen bevat inheemse kruiden voor meer biodiversiteit in de wijk en een waterton vangt genoeg water op om zonder gebruik van leidingwater te kunnen voorzien in het onderhoud van het groen.

Maar wat het meest bijzondere is aan ROEF: het past op 99% van de hellende daken en daarvoor is geen aanpassing van de dakconstructie nodig. Sterker nog: de montage gebeurt in één dag. Aan het begin van de dag rijdt er één vrachtwagen de wijk in met letterlijk álle materialen voor het dak, aan het eind van de dag rijdt de vrachtwagen de wijk uit met de oude pannen.

Geen aanpassing van de dakconstructie nodig

Rob: “Een belangrijke reden waarom groene daken nu nog niet veel worden toegepast op hellende daken, en zeker niet bij woningcorporaties, is dat de aanpassing van de dakconstructie duur is. Die aanpassing is vrijwel altijd nodig, omdat een groendak zwaar is. Daarom hebben wij gezocht naar een manier waarop het anders kan. Door het groen op de constructief sterkste delen van het dak te plaatsen en de zonnepanelen op de minst sterke delen, is het aanpassen van de dakconstructie niet nodig. Het bestaande dakbeschot is de basis en blijft liggen. De bestaande dakpannen worden hoogwaardig gerecycled.”

Voor vrijwel alle zadeldaken geschikt

Toch was dit niet eens de grootste uitdaging bij de ontwikkeling van ROEF, vertelt Rob. “Wat vooral heel moeilijk was, was die combinatie. Iets bedenken dat je in één dag kan monteren én op bijna alle hellende daken past én minimale voorbereiding vergt. Maar plotseling had ik in mijn hoofd hoe we het zouden kunnen maken, namelijk met prefab en maatwerk. Door dat goed uit te werken, met slimme maatvoeringen, is het nu mogelijk.”

Levensreddend voor beschermde dieren

Sicco Jansen van Unitura, die ook actief meedacht bij de ontwikkeling van ROEF, weet dat dit niet alleen de overlast vermindert voor bewoners. Het vermindert ook de overlast voor de natuur. Het kan zelfs levensreddend zijn voor beschermde diersoorten, vertelt hij. “Bij de verduurzaming van sociale huurwoningen pakken woningcorporaties vaak meteen een hele wijk aan. Vanuit het oogpunt van efficiency is dat logisch, het is voor de natuur in de wijk echter dramatisch.”

“Stel je voor dat in een wijk een kolonie huismussen aanwezig is. Als je dan alle daken tegelijk aanpakt, hebben die huismussen ineens geen plek meer waar ze terecht kunnen. Zo’n kolonie krijgt het dan heel hard te verduren. Er ontstaat schade die je nauwelijks nog kan repareren, ook al breng je volgens de Wet Natuurbescherming nieuwe nestvoorzieningen aan.”

“ROEF is door de modulaire opbouw eenvoudig toepasbaar per 1 woning. Daardoor kun je de verduurzaming van een wijk gefaseerd aanpakken. Dieren kunnen ergens anders heen, kunnen wennen, krijgen een veel minder grote schok. Vanuit ecologisch perspectief is dat fantastisch. ROEF voorziet daar bovenop ook nog eens in heel veel, hele goede nieuwe voorzieningen voor allerlei soorten vogels én beschermde diersoorten zoals de gierzwaluw en vleermuizen. Elk dak bevat minimaal 8 nestkasten, veel meer dan de Wet Natuurbescherming voorschrijft.”

Meer groen en biodiversiteit in de wijk

In de dakranden van ROEF zijn voorzieningen verwerkt voor vleermuizen, huismussen, spreeuwen, gierzwaluwen, merels, mezen en roodborstjes. Aan de kopgevels kunnen grote kraamkasten worden toegevoegd voor vleermuizen, grote kasten voor gierzwaluwen en kasten voor grote soorten zoals de steenuil. Het sedum en de inheemse beplanting op ROEF levert voedsel, beschutting en een plek voor voortplanting aan bijen, vlinders, kevers en allerlei andere insecten, juist ook de soorten die worden bedreigd. En het substraat waar het groen in groeit zorgt voor nog meer biodiversiteit en herstel van de Nederlandse natuur.

“Als alle corporatiewoningen met een hellend dak een ROEF-dak krijgen, creëren we 7% extra biodiversiteit”, vertelt Janneke Zomer-de Cort, manager wijkvergroening en wijkverduurzaming bij ROEF. “Dat is veel. Zeker als je bedenkt dat we nu in Nederland nog maar 14% van de oorspronkelijke biodiversiteit over hebben.”

100% circulair met biobased materialen

ROEF is daarbovenop dus ook nog 100% circulair. Alle materialen zijn losmaakbaar en na de levensduur van het dak (> 50 jaar) herbruikbaar en opnieuw recyclebaar. Ze zijn vaak ook al gerecycled. De dakgoten bijvoorbeeld, bestaan volledig uit gerecycled aluminium en zijn afkomstig uit fabrieken die zelf energie opwekken, waardoor het CO2-neutraal is geproduceerd. En de trays met het groen zijn zelfs biobased.

Damp-open systeem

Hoe ingenieus ROEF in elkaar zit blijkt wel als je een beetje inzoomt op de eigenschappen van het dak. ROEF is bijvoorbeeld een damp-open systeem. Dat is bijzonder voor een groendak, helemaal omdat ROEF compleet losmaakbaar is.

“Daken met groensystemen worden vaak traditioneel opgebouwd met een waterkerende en wortelwerende laag en daar bovenop het substraat en dan het groen”, vertelt Rob. “Dat zijn damp-dichte systemen. Condens die ontstaat aan de binnenzijde, slaat tegen die waterkerende laag. Het vocht kan niet naar buiten, dus daar moet je maatregelen voor treffen, afhankelijk van de situatie binnen in de woning.”

“Voor ROEF werken we met biobased trays waar de inheemse beplanting in zit. Die trays plaatsen we op rails op het hellende dak, zodat het hele systeem losmaakbaar is. Omdat die trays al wortelwerend zijn, konden we het daksysteem ook damp-open maken.”

“Het grote voordeel hiervan: een woning kan ook ongeacht de omstandigheden binnen in de woning altijd een ROEF-dak krijgen. Bij een damp-dicht systeem moet je heel precies berekenen waar je dauwpunt komt als de bewoners zelf binnen al isolatie hebben aangebracht. Met een damp-open systeem is dat niet nodig, de waterdamp kan naar buiten, vocht van buiten kan niet naar binnen. De woning kan vrij ademen, waardoor er altijd een optimaal binnenklimaat is.”

Koeler in huis en op straat

Ook het groen op ROEF heeft een positieve invloed op het comfort, vertelt Janneke. “De beplanting houdt warmte vast in de winter en zorgt voor verkoeling in de zomer. In de zomer scheelt dit onder het dak gemiddeld 4-6 graden in vergelijking met een traditioneel pannendak. Ook op straat is het in een groene wijk koeler dan in een wijk met veel steen en pannen.”

Tiny woont in een woning met een ROEF-dak en kan dat bevestigen. “Het groene dak is niet alleen heel mooi, ik merk het vooral ook aan de temperatuur op zolder. Het is daar een stuk koeler dan voorheen, dat scheelt tot wel vijf graden. Daarnaast levert het natuurlijk energie op.”

Tweede laag natuur in de stad

Het was woningcorporatie Trudo die de trotse eigenaar werd van de eerste woningen met een ROEF-dak. Jos Goijaerts, bestuurder bij woningcorporatie Sint Trudo: “Deze oplossing past in alle opzichten bij de doelstellingen die wij hebben als het gaat om verduurzaming. Het is een relatief eenvoudige manier om te verduurzamen en op grote schaal uit te rollen. Wij hoefden er niet lang over na te denken, het paste bij ons: ‘Gaan, dachten we’.”

De eerste ROEF-daken werden eerder dit jaar feestelijk geopend door wethouder Rik Thijs van Eindhoven. Hij is ook zeer te spreken over deze innovatie. “De gemeente Eindhoven wil meer dan €10 miljoen investeren in meer groen en biodiversiteit in de stad. Met initiatieven zoals ROEF breng je een tweede groene laag met meer stadsnatuur aan in onze stad. Dit moeten we echt grootschalig gaan doorpakken.”

Bewoner Tiny

Geen overlast

Tiny is het daar mee eens: “Ik vind het prachtig, zeker de combinatie met de zonnepanelen. En er zijn veel meer vogeltjes en andere dieren rondom mijn huis. Een groot verschil met eerst, echt leuk om te zien. Ik gun iedereen een groen dak!”

Tiny vindt het ook fijn er zelf geen onderhoud aan te hebben. “Naast de voordelen die het oplevert, viel de overlast rondom het aanleggen mee en heb ik er zelf geen onderhoud aan. Er zit een sproeisysteem met sensoren op het dak, zodat de onderhoudspartij weet wanneer er gesproeid moet worden.”

Artificial Intelligence

Ook dat is nog wel een interessante eigenschap om te benoemen van dit dak, want hoe ga je om met het onderhoud? Zeker met het oog op langere periodes van droogte en de beschikbaarheid van water in Nederland?

Rob: “ROEF wordt standaard geleverd met een waterton van 500 liter. Daarnaast ontwikkelen we nu een waterbufferingssysteem dat gebruik maakt van artificial intelligence, data uit sensoren in het dak en data over het weer. Het systeem weet dan wanneer het dak water nodig heeft en gebruikt automatisch het opgevangen regenwater om het groen in goede conditie te houden. Geen verspilling meer van drinkwater dus. Het systeem helpt ook om bij fikse buien overbelasting van het riool te voorkomen. Als het systeem ziet dat er regen komt, maakt de regenton zich alvast ruim ervoor leeg, zodat het weer vers water kan bufferen als het regent.”

“We gaan AI ook inzetten om te monitoren hoe de verdere conditie van het groen is en of er geen overheersende soorten in het substraat op het dak terecht gekomen zijn. Dat doen we onder andere door gebruik te maken van satellietbeelden. Door het systeem te leren welke soorten we niet op het dak willen zien (distels bijvoorbeeld), krijgen we op afstand steeds preciezer inzicht in de conditie van het groen op het dak. Ontstaan er kale plekken of signaleert het systeem ongewenste soorten, dan gaat er een melding naar de onderhoudspartij, die vervolgens gericht onderhoud kan plegen aan het dak.”

Nieuwe standaard

Echt een innovatie in dakrenovatie dus. En de interesse uit de branche is groot. Daarom besloot Knaapen van ROEF een zelfstandig productiebedrijf te maken waar ook andere bouwbedrijven afnemer van zijn. Hoe meer wijken samen groener en klimaatbestendiger kunnen worden gemaakt, hoe beter, is de gedachte. ROEF is inmiddels in gesprek met bouwers, woningcorporaties en gemeenten uit het hele land.

Janneke: “Wij zijn ervan overtuigd dat veel slimmer gebruik maken van daken heel snel de nieuwe standaard is. Ga maar na: als we nu een dak plaatsen doen we dat voor de komende 50-100 jaar. Dat betekent dat de daken die we vandaag plaatsen er de volgende eeuw nog liggen. Met de doelstellingen van 2050 in het achterhoofd is het dan toch ondenkbaar dat we traditionele pannendaken blijven plaatsen?”

Een groen, duurzaam en circulair dak dat én op bijna alle hellende daken past én in één dag gemonteerd kan worden, bestaat dat? Ja. Het bleek technisch behoorlijk ingewikkeld om te maken, maar het lukte. ROEF past op vrijwel iedere corporatiewoning met een hellend dak en realiseert duurzame energieopwekking, meer biodiversiteit, minder CO2-uitstoot en meer CO2-opslag. Na 10 jaar is het dak zelfs regeneratief. Het levert dan in natuurherstel meer op dan de productie ervan aan CO2 uitstoot heeft gekost.

Dit artikel verscheen eerder in Renda magazine.

Dit voorjaar kregen de eerste 5 woningen een ROEF-dak, dit najaar volgen er nog eens 25 en voor volgend jaar is al inheems groen geplant voor 500 daken. ROEF werd bedacht bij Knaapen. Het multidisciplinaire onderhouds- en renovatiebedrijf werkt uitsluitend voor woningcorporaties en weet als geen ander hoe ingrijpend het voor bewoners is als hun huis wordt aangepakt terwijl ze er wonen.

Vanaf 2017 startte Knaapen met vraaggestuurd renoveren, waarbij de bewoner zelf het onderhoud aanvraagt en samen met de uitvoerende partijen afstemt wanneer dit plaatsvindt, en al snel volgden innovaties om een keuken en toilet in één dag te vervangen en een badkamer in drie dagen. Dat zette Technisch manager Rob Pittens aan het denken: Hoe zou het zijn om ook het dak vraaggestuurd te kunnen vervangen? Hij maakte een wensenlijst waar zo’n nieuw te ontwikkelen dak wat hem betreft aan moest voldoen.

In 1 dag een nieuw, natuurinclusief dak

En nu is er dus ROEF, uitgewerkt in nauwe samenwerking met diverse partners en inspelend op de uitdagingen voor woningcorporaties om woningen en wijken te verduurzamen én natuurinclusief en klimaatbestendig te maken. Het dak is volledig circulair, heeft zonnepanelen en groen, insectenhotels en nestkasten voor vogels. Het groen bevat inheemse kruiden voor meer biodiversiteit in de wijk en een waterton vangt genoeg water op om zonder gebruik van leidingwater te kunnen voorzien in het onderhoud van het groen.

Maar wat het meest bijzondere is aan ROEF: het past op 99% van de hellende daken en daarvoor is geen aanpassing van de dakconstructie nodig. Sterker nog: de montage gebeurt in één dag. Aan het begin van de dag rijdt er één vrachtwagen de wijk in met letterlijk álle materialen voor het dak, aan het eind van de dag rijdt de vrachtwagen de wijk uit met de oude pannen.

Geen aanpassing van de dakconstructie nodig

Rob: “Een belangrijke reden waarom groene daken nu nog niet veel worden toegepast op hellende daken, en zeker niet bij woningcorporaties, is dat de aanpassing van de dakconstructie duur is. Die aanpassing is vrijwel altijd nodig, omdat een groendak zwaar is. Daarom hebben wij gezocht naar een manier waarop het anders kan. Door het groen op de constructief sterkste delen van het dak te plaatsen en de zonnepanelen op de minst sterke delen, is het aanpassen van de dakconstructie niet nodig. Het bestaande dakbeschot is de basis en blijft liggen. De bestaande dakpannen worden hoogwaardig gerecycled.”

Voor vrijwel alle zadeldaken geschikt

Toch was dit niet eens de grootste uitdaging bij de ontwikkeling van ROEF, vertelt Rob. “Wat vooral heel moeilijk was, was die combinatie. Iets bedenken dat je in één dag kan monteren én op bijna alle hellende daken past én minimale voorbereiding vergt. Maar plotseling had ik in mijn hoofd hoe we het zouden kunnen maken, namelijk met prefab en maatwerk. Door dat goed uit te werken, met slimme maatvoeringen, is het nu mogelijk.”

Levensreddend voor beschermde dieren

Sicco Jansen van Unitura, die ook actief meedacht bij de ontwikkeling van ROEF, weet dat dit niet alleen de overlast vermindert voor bewoners. Het vermindert ook de overlast voor de natuur. Het kan zelfs levensreddend zijn voor beschermde diersoorten, vertelt hij. “Bij de verduurzaming van sociale huurwoningen pakken woningcorporaties vaak meteen een hele wijk aan. Vanuit het oogpunt van efficiency is dat logisch, het is voor de natuur in de wijk echter dramatisch.”

“Stel je voor dat in een wijk een kolonie huismussen aanwezig is. Als je dan alle daken tegelijk aanpakt, hebben die huismussen ineens geen plek meer waar ze terecht kunnen. Zo’n kolonie krijgt het dan heel hard te verduren. Er ontstaat schade die je nauwelijks nog kan repareren, ook al breng je volgens de Wet Natuurbescherming nieuwe nestvoorzieningen aan.”

“ROEF is door de modulaire opbouw eenvoudig toepasbaar per 1 woning. Daardoor kun je de verduurzaming van een wijk gefaseerd aanpakken. Dieren kunnen ergens anders heen, kunnen wennen, krijgen een veel minder grote schok. Vanuit ecologisch perspectief is dat fantastisch. ROEF voorziet daar bovenop ook nog eens in heel veel, hele goede nieuwe voorzieningen voor allerlei soorten vogels én beschermde diersoorten zoals de gierzwaluw en vleermuizen. Elk dak bevat minimaal 8 nestkasten, veel meer dan de Wet Natuurbescherming voorschrijft.”

Meer groen en biodiversiteit in de wijk

In de dakranden van ROEF zijn voorzieningen verwerkt voor vleermuizen, huismussen, spreeuwen, gierzwaluwen, merels, mezen en roodborstjes. Aan de kopgevels kunnen grote kraamkasten worden toegevoegd voor vleermuizen, grote kasten voor gierzwaluwen en kasten voor grote soorten zoals de steenuil. Het sedum en de inheemse beplanting op ROEF levert voedsel, beschutting en een plek voor voortplanting aan bijen, vlinders, kevers en allerlei andere insecten, juist ook de soorten die worden bedreigd. En het substraat waar het groen in groeit zorgt voor nog meer biodiversiteit en herstel van de Nederlandse natuur.

“Als alle corporatiewoningen met een hellend dak een ROEF-dak krijgen, creëren we 7% extra biodiversiteit”, vertelt Janneke Zomer-de Cort, manager wijkvergroening en wijkverduurzaming bij ROEF. “Dat is veel. Zeker als je bedenkt dat we nu in Nederland nog maar 14% van de oorspronkelijke biodiversiteit over hebben.”

100% circulair met biobased materialen

ROEF is daarbovenop dus ook nog 100% circulair. Alle materialen zijn losmaakbaar en na de levensduur van het dak (> 50 jaar) herbruikbaar en opnieuw recyclebaar. Ze zijn vaak ook al gerecycled. De dakgoten bijvoorbeeld, bestaan volledig uit gerecycled aluminium en zijn afkomstig uit fabrieken die zelf energie opwekken, waardoor het CO2-neutraal is geproduceerd. En de trays met het groen zijn zelfs biobased.

Damp-open systeem

Hoe ingenieus ROEF in elkaar zit blijkt wel als je een beetje inzoomt op de eigenschappen van het dak. ROEF is bijvoorbeeld een damp-open systeem. Dat is bijzonder voor een groendak, helemaal omdat ROEF compleet losmaakbaar is.

“Daken met groensystemen worden vaak traditioneel opgebouwd met een waterkerende en wortelwerende laag en daar bovenop het substraat en dan het groen”, vertelt Rob. “Dat zijn damp-dichte systemen. Condens die ontstaat aan de binnenzijde, slaat tegen die waterkerende laag. Het vocht kan niet naar buiten, dus daar moet je maatregelen voor treffen, afhankelijk van de situatie binnen in de woning.”

“Voor ROEF werken we met biobased trays waar de inheemse beplanting in zit. Die trays plaatsen we op rails op het hellende dak, zodat het hele systeem losmaakbaar is. Omdat die trays al wortelwerend zijn, konden we het daksysteem ook damp-open maken.”

“Het grote voordeel hiervan: een woning kan ook ongeacht de omstandigheden binnen in de woning altijd een ROEF-dak krijgen. Bij een damp-dicht systeem moet je heel precies berekenen waar je dauwpunt komt als de bewoners zelf binnen al isolatie hebben aangebracht. Met een damp-open systeem is dat niet nodig, de waterdamp kan naar buiten, vocht van buiten kan niet naar binnen. De woning kan vrij ademen, waardoor er altijd een optimaal binnenklimaat is.”

Koeler in huis en op straat

Ook het groen op ROEF heeft een positieve invloed op het comfort, vertelt Janneke. “De beplanting houdt warmte vast in de winter en zorgt voor verkoeling in de zomer. In de zomer scheelt dit onder het dak gemiddeld 4-6 graden in vergelijking met een traditioneel pannendak. Ook op straat is het in een groene wijk koeler dan in een wijk met veel steen en pannen.”

Tiny woont in een woning met een ROEF-dak en kan dat bevestigen. “Het groene dak is niet alleen heel mooi, ik merk het vooral ook aan de temperatuur op zolder. Het is daar een stuk koeler dan voorheen, dat scheelt tot wel vijf graden. Daarnaast levert het natuurlijk energie op.”

Tweede laag natuur in de stad

Het was woningcorporatie Trudo die de trotse eigenaar werd van de eerste woningen met een ROEF-dak. Jos Goijaerts, bestuurder bij woningcorporatie Sint Trudo: “Deze oplossing past in alle opzichten bij de doelstellingen die wij hebben als het gaat om verduurzaming. Het is een relatief eenvoudige manier om te verduurzamen en op grote schaal uit te rollen. Wij hoefden er niet lang over na te denken, het paste bij ons: ‘Gaan, dachten we’.”

De eerste ROEF-daken werden eerder dit jaar feestelijk geopend door wethouder Rik Thijs van Eindhoven. Hij is ook zeer te spreken over deze innovatie. “De gemeente Eindhoven wil meer dan €10 miljoen investeren in meer groen en biodiversiteit in de stad. Met initiatieven zoals ROEF breng je een tweede groene laag met meer stadsnatuur aan in onze stad. Dit moeten we echt grootschalig gaan doorpakken.”

Bewoner Tiny

Geen overlast

Tiny is het daar mee eens: “Ik vind het prachtig, zeker de combinatie met de zonnepanelen. En er zijn veel meer vogeltjes en andere dieren rondom mijn huis. Een groot verschil met eerst, echt leuk om te zien. Ik gun iedereen een groen dak!”

Tiny vindt het ook fijn er zelf geen onderhoud aan te hebben. “Naast de voordelen die het oplevert, viel de overlast rondom het aanleggen mee en heb ik er zelf geen onderhoud aan. Er zit een sproeisysteem met sensoren op het dak, zodat de onderhoudspartij weet wanneer er gesproeid moet worden.”

Artificial Intelligence

Ook dat is nog wel een interessante eigenschap om te benoemen van dit dak, want hoe ga je om met het onderhoud? Zeker met het oog op langere periodes van droogte en de beschikbaarheid van water in Nederland?

Rob: “ROEF wordt standaard geleverd met een waterton van 500 liter. Daarnaast ontwikkelen we nu een waterbufferingssysteem dat gebruik maakt van artificial intelligence, data uit sensoren in het dak en data over het weer. Het systeem weet dan wanneer het dak water nodig heeft en gebruikt automatisch het opgevangen regenwater om het groen in goede conditie te houden. Geen verspilling meer van drinkwater dus. Het systeem helpt ook om bij fikse buien overbelasting van het riool te voorkomen. Als het systeem ziet dat er regen komt, maakt de regenton zich alvast ruim ervoor leeg, zodat het weer vers water kan bufferen als het regent.”

“We gaan AI ook inzetten om te monitoren hoe de verdere conditie van het groen is en of er geen overheersende soorten in het substraat op het dak terecht gekomen zijn. Dat doen we onder andere door gebruik te maken van satellietbeelden. Door het systeem te leren welke soorten we niet op het dak willen zien (distels bijvoorbeeld), krijgen we op afstand steeds preciezer inzicht in de conditie van het groen op het dak. Ontstaan er kale plekken of signaleert het systeem ongewenste soorten, dan gaat er een melding naar de onderhoudspartij, die vervolgens gericht onderhoud kan plegen aan het dak.”

Nieuwe standaard

Echt een innovatie in dakrenovatie dus. En de interesse uit de branche is groot. Daarom besloot Knaapen van ROEF een zelfstandig productiebedrijf te maken waar ook andere bouwbedrijven afnemer van zijn. Hoe meer wijken samen groener en klimaatbestendiger kunnen worden gemaakt, hoe beter, is de gedachte. ROEF is inmiddels in gesprek met bouwers, woningcorporaties en gemeenten uit het hele land.

Janneke: “Wij zijn ervan overtuigd dat veel slimmer gebruik maken van daken heel snel de nieuwe standaard is. Ga maar na: als we nu een dak plaatsen doen we dat voor de komende 50-100 jaar. Dat betekent dat de daken die we vandaag plaatsen er de volgende eeuw nog liggen. Met de doelstellingen van 2050 in het achterhoofd is het dan toch ondenkbaar dat we traditionele pannendaken blijven plaatsen?”