Regeneratief dak met gesloten kringloop
7 maart 2023
ROEF is een groendak dat energie opwekt, isoleert, water en CO2 opslaat en past op 99% van de grondgebonden corporatiewoningen. Extra bijzonder, ROEF is volledig circulair. Alle materialen in het dak – waarvan veel al gerecyclede materialen – zijn volledig losmaakbaar en na de levensduur van het dak (>50 jaar) herbruikbaar. Een compleet gesloten kringloop dus. Het dak is na tien jaar zelfs regeneratief. Hoe dat lukte lees je hier.
We staan in Nederland voor de uitdaging minder CO2 uit te stoten, meer CO2 op te slaan, de natuur en biodiversiteit te herstellen en onze woningen en wijken duurzamer, comfortabeler en klimaatbestendiger te maken. Met de beperkte ruimte die we in Nederland hebben is dat een puzzel.
Geen extra ruimte en investering nodig
Toch moest daar een oplossing voor zijn, dacht onze technisch manager Rob Pittens. Vanuit de gedachte van vraaggestuurd onderhoud – serie van één – bedacht hij een dak dat het mogelijk maakt om zonder extra investering en zonder extra ruimtegebruik:
- Nederland groener te maken met meer natuur en biodiversiteit;
- woningen te voorzien van duurzame energieopwekking en meer comfort;
- wijken klimaatadaptiever en klimaatbestendiger te maken.
Extra bijzonder: ROEF is compleet circulair. Zo zijn de dakplaten volledig recyclebaar en het groendak bestaat uit een nieuw ontwikkeld systeem met losmaakbare bakjes. De leverancier van de Sedumtrays, Sempergreen, heeft al meer dan 27 jaar ervaring met het maken van groene daken. Toch leidde de samenwerking voor ROEF tot dit soort nieuwe toepassingen.
“Extra ambitie bij dit dak: het volledig circulair en losmaakbaar maken en toepasbaar binnen 1 dag, inclusief groen. Wij hebben bij Sempergreen verschillende hellende groendakoplossingen, maar toen wij door ons portfolio heen liepen, zat er niks tussen dat daarvoor geschikt zou zijn.” — Kai van Gool, Business Development Manager bij Sempergreen.
Losmaakbaar groendaksysteem
Kai van der Gool van Sempergreen vertelt erover: “de grootste uitdaging bij een dampopen hellend groendaksysteem zijn de waterkering en anti-afschuifvoorziening.” Extra ambitie bij dit dak: het volledig circulair en losmaakbaar maken en toepasbaar binnen een dag, inclusief groen. Wij hebben bij Sempergreen verschillende hellende groendakoplossingen, maar toen wij door ons portfolio heen liepen, zat er niks tussen dat daarvoor geschikt zou zijn.”
“Hier een oplossing voor vinden is echt een samenwerking geweest met alle partners, onder andere Van Schadewijk Hoveniers. Zij leveren de biodiversiteit bevorderende beplanting en zorgen ervoor dat dit met ons Sedum samenkomt in het groendak. Zo kwamen we samen uit bij een systeem met losse trays van 50×50 cm waar het complete groendakpakket in zit. Het wordt eenvoudig met twee klikken aangebracht, is makkelijk te vervoeren en los te maken, bestaat uit volledig gerecycled plastic en is herbruikbaar. Het voldoet aan alle eisen. Wij hebben daar overigens ook veel van geleerd als het gaat om het reduceren van handelingen of arbeid op de bouw en denken in prefab oplossingen.”
Alles schroef- en recyclebaar
Onze technisch manager Rob Pittens, de bedenker van ons dak, is trots dat het gelukt is ROEF compleet circulair te maken. “Al het materiaal dat we toepassen is circulair en zoveel mogelijk al hergebruikt. We keken daarbij ook naar het productieproces. Het aluminium is bijvoorbeeld het beste aluminium dat nu verkrijgbaar is: al gerecycled en ook nog afkomstig uit fabrieken die zelf energie opwekken, waardoor het CO2-neutraal is geproduceerd. En ook de afvalstromen zijn geminimaliseerd. Alles is schroefbaar en makkelijk recyclebaar. De Sedumtrays kun je zo vanaf het dak pakken. Dat is wel uniek voor een Sedumdak.”
“Als we nu een dak plaatsen doen we dat voor de komende 50-100 jaar. Dat betekent dat de daken die we vandaag plaatsen er de volgende eeuw nog liggen. Met de doelstellingen van 2050 in het achterhoofd, is het dan toch ondenkbaar dat we traditionele pannendaken blijven plaatsen?” — Anna van den Dijssel, Assistent-Projectleider Duurzaamheid & Circulariteit bij Knaapen.
Minder CO2-uitstoot, meer CO2-opslag
Assistent-projectleider duurzaamheid en circulariteit Anna van den Dijssel onderzocht wat al deze eigenschappen van het dak betekenen voor de impact op het milieu en de natuur. Ze vergeleek allereerst de CO2-uitstoot van de productie van een traditioneel pannendak met die van ons groendak met Sedumtrays. De totale uitstoot van betonnen dakpannen is 1.154 kilo (keramisch: 1.032 kilo CO2). De totale uitstoot van ROEF met Sedumtrays is 904 kilo CO2. Twee honderd kilo minder dus.
“En,” zegt Anna, “ROEF doet natuurlijk nog veel meer. Sedum neemt CO2 op. Bovendien heeft sedum een isolerende werking, waardoor er minder productie nodig is van gas en elektra. Daardoor zijn de geplaatste trays al na vier jaar regeneratief. Dan nemen ze meer CO2 op dan ze hebben uitgestoten. Het gehele dak is regeneratief na tien jaar.”
Sedumtrays voor het sedumdak.
Klimaatbestendige wijken
“Over regeneratief gesproken, het mooiste vind ik de biodiversiteit die het dak creëert. In veel wijken is alles zo grijs geworden, dit dak maakt onze omgeving groener, dat is echt heel goed. Ook voor onszelf. Onze leefomgeving is prettiger als het groener is.”
“En laten we niet vergeten wat een groendak doet nu we te maken hebben met klimaatverandering. Volgens waarnemingen van het KNMI nam de jaarlijkse neerslag in Nederland van 1906 tot 2020 toe met 21%. Vooral de winters zijn natter geworden, maar ook in de zomer valt meer neerslag. Sedum neemt tot 30 liter per vierkante meter op en draagt daarmee bij aan het verminderen van wateroverlast bij fikse buien.”
“Dan de hetere zomers: de temperatuur op een traditioneel pannendak kan makkelijk oplopen naar 60-70 graden in de zomer. Een groendak wordt niet warmer dan circa 35 graden en weerkaatst het zonlicht, waardoor de ruimte onder het dak tot wel vier graden koeler blijft.”
Vlinder op een sedumdak in de zomer.
“Al die dingen bij elkaar opgeteld maken dat ik me niet kan voorstellen waarom we ooit nog een traditioneel pannendak op huizen zouden plaatsen. Bedenk maar eens: als we nu een dak plaatsen doen we dat voor de komende 50-100 jaar. Dat betekent dat de daken die we vandaag plaatsen er de volgende eeuw nog liggen. Met de doelstellingen van 2050 in het achterhoofd, is het dan toch ondenkbaar dat we traditionele pannendaken blijven plaatsen?”
ROEF is een groendak dat energie opwekt, isoleert, water en CO2 opslaat en past op 99% van de grondgebonden corporatiewoningen. Extra bijzonder, ROEF is volledig circulair. Alle materialen in het dak – waarvan veel al gerecyclede materialen – zijn volledig losmaakbaar en na de levensduur van het dak (>50 jaar) herbruikbaar. Een compleet gesloten kringloop dus. Het dak is na tien jaar zelfs regeneratief. Hoe dat lukte lees je hier.
We staan in Nederland voor de uitdaging minder CO2 uit te stoten, meer CO2 op te slaan, de natuur en biodiversiteit te herstellen en onze woningen en wijken duurzamer, comfortabeler en klimaatbestendiger te maken. Met de beperkte ruimte die we in Nederland hebben is dat een puzzel.
Geen extra ruimte en investering nodig
Toch moest daar een oplossing voor zijn, dacht onze technisch manager Rob Pittens. Vanuit de gedachte van vraaggestuurd onderhoud – serie van één – bedacht hij een dak dat het mogelijk maakt om zonder extra investering en zonder extra ruimtegebruik:
- Nederland groener te maken met meer natuur en biodiversiteit;
- woningen te voorzien van duurzame energieopwekking en meer comfort;
- wijken klimaatadaptiever en klimaatbestendiger te maken.
Extra bijzonder: ROEF is compleet circulair. Zo zijn de dakplaten volledig recyclebaar en het groendak bestaat uit een nieuw ontwikkeld systeem met losmaakbare bakjes. De leverancier van de Sedumtrays, Sempergreen, heeft al meer dan 27 jaar ervaring met het maken van groene daken. Toch leidde de samenwerking voor ROEF tot dit soort nieuwe toepassingen.
“Extra ambitie bij dit dak: het volledig circulair en losmaakbaar maken en toepasbaar binnen 1 dag, inclusief groen. Wij hebben bij Sempergreen verschillende hellende groendakoplossingen, maar toen wij door ons portfolio heen liepen, zat er niks tussen dat daarvoor geschikt zou zijn.” — Kai van Gool, Business Development Manager bij Sempergreen.
Losmaakbaar groendaksysteem
Kai van der Gool van Sempergreen vertelt erover: “de grootste uitdaging bij een dampopen hellend groendaksysteem zijn de waterkering en anti-afschuifvoorziening.” Extra ambitie bij dit dak: het volledig circulair en losmaakbaar maken en toepasbaar binnen een dag, inclusief groen. Wij hebben bij Sempergreen verschillende hellende groendakoplossingen, maar toen wij door ons portfolio heen liepen, zat er niks tussen dat daarvoor geschikt zou zijn.”
“Hier een oplossing voor vinden is echt een samenwerking geweest met alle partners, onder andere Van Schadewijk Hoveniers. Zij leveren de biodiversiteit bevorderende beplanting en zorgen ervoor dat dit met ons Sedum samenkomt in het groendak. Zo kwamen we samen uit bij een systeem met losse trays van 50×50 cm waar het complete groendakpakket in zit. Het wordt eenvoudig met twee klikken aangebracht, is makkelijk te vervoeren en los te maken, bestaat uit volledig gerecycled plastic en is herbruikbaar. Het voldoet aan alle eisen. Wij hebben daar overigens ook veel van geleerd als het gaat om het reduceren van handelingen of arbeid op de bouw en denken in prefab oplossingen.”
Alles schroef- en recyclebaar
Onze technisch manager Rob Pittens, de bedenker van ons dak, is trots dat het gelukt is ROEF compleet circulair te maken. “Al het materiaal dat we toepassen is circulair en zoveel mogelijk al hergebruikt. We keken daarbij ook naar het productieproces. Het aluminium is bijvoorbeeld het beste aluminium dat nu verkrijgbaar is: al gerecycled en ook nog afkomstig uit fabrieken die zelf energie opwekken, waardoor het CO2-neutraal is geproduceerd. En ook de afvalstromen zijn geminimaliseerd. Alles is schroefbaar en makkelijk recyclebaar. De Sedumtrays kun je zo vanaf het dak pakken. Dat is wel uniek voor een Sedumdak.”
“Als we nu een dak plaatsen doen we dat voor de komende 50-100 jaar. Dat betekent dat de daken die we vandaag plaatsen er de volgende eeuw nog liggen. Met de doelstellingen van 2050 in het achterhoofd, is het dan toch ondenkbaar dat we traditionele pannendaken blijven plaatsen?” — Anna van den Dijssel, Assistent-Projectleider Duurzaamheid & Circulariteit bij Knaapen.
Minder CO2-uitstoot, meer CO2-opslag
Assistent-projectleider duurzaamheid en circulariteit Anna van den Dijssel onderzocht wat al deze eigenschappen van het dak betekenen voor de impact op het milieu en de natuur. Ze vergeleek allereerst de CO2-uitstoot van de productie van een traditioneel pannendak met die van ons groendak met Sedumtrays. De totale uitstoot van betonnen dakpannen is 1.154 kilo (keramisch: 1.032 kilo CO2). De totale uitstoot van ROEF met Sedumtrays is 904 kilo CO2. Twee honderd kilo minder dus.
“En,” zegt Anna, “ROEF doet natuurlijk nog veel meer. Sedum neemt CO2 op. Bovendien heeft sedum een isolerende werking, waardoor er minder productie nodig is van gas en elektra. Daardoor zijn de geplaatste trays al na vier jaar regeneratief. Dan nemen ze meer CO2 op dan ze hebben uitgestoten. Het gehele dak is regeneratief na tien jaar.”
Sedumtrays voor het sedumdak.
Klimaatbestendige wijken
“Over regeneratief gesproken, het mooiste vind ik de biodiversiteit die het dak creëert. In veel wijken is alles zo grijs geworden, dit dak maakt onze omgeving groener, dat is echt heel goed. Ook voor onszelf. Onze leefomgeving is prettiger als het groener is.”
“En laten we niet vergeten wat een groendak doet nu we te maken hebben met klimaatverandering. Volgens waarnemingen van het KNMI nam de jaarlijkse neerslag in Nederland van 1906 tot 2020 toe met 21%. Vooral de winters zijn natter geworden, maar ook in de zomer valt meer neerslag. Sedum neemt tot 30 liter per vierkante meter op en draagt daarmee bij aan het verminderen van wateroverlast bij fikse buien.”
“Dan de hetere zomers: de temperatuur op een traditioneel pannendak kan makkelijk oplopen naar 60-70 graden in de zomer. Een groendak wordt niet warmer dan circa 35 graden en weerkaatst het zonlicht, waardoor de ruimte onder het dak tot wel vier graden koeler blijft.”
Vlinder op een sedumdak in de zomer.
“Al die dingen bij elkaar opgeteld maken dat ik me niet kan voorstellen waarom we ooit nog een traditioneel pannendak op huizen zouden plaatsen. Bedenk maar eens: als we nu een dak plaatsen doen we dat voor de komende 50-100 jaar. Dat betekent dat de daken die we vandaag plaatsen er de volgende eeuw nog liggen. Met de doelstellingen van 2050 in het achterhoofd, is het dan toch ondenkbaar dat we traditionele pannendaken blijven plaatsen?”
